DEPREM KUŞAĞINDAKİ ÜLKELERDE DEPREM KONUSUNDA TOPLUMUN BİLGİLENDİRİLMESİ ÜZERİNE BİR DERLEME

Türkiye Alp-Himalaya Deprem Kuşağı üzerindedir. Ülkemiz, coğrafyada Kuzey Anadolu Fayı, Doğu Anadolu Fayı, Bitlis Bindirme Kuşağı, Ege Çöküntü Fay Sistemleri, Helenik Yay Kuşağı, Kıbrıs Yayı ve Dalma Batma Zonları ile çevrili, depremselliği çok yüksek bir ülkedir.

Doç. Dr. Sismolog Öz YILMAZ, ülkemiz gibi depremselliği yüksek olan Çin, Japonya, ABD (Kaliforniya), İtalya, Yunanistan ve İran`daki tanınmış sismolog (deprem bilimci) meslektaşlarımıza;

• Ülkenizde deprem ile ilgili öngörüler, bir fay boyunca hareketin başka bir fayın dinamik davranışını etkilemesi, depremlerin kısa-orta-uzun vadeli önceden kestirimi vb. konularda, kamuoyuna açıklama yapma yetkisi ve sorumluluğu bir kuruma mı ait? Ya da herhangi biri bilimsel dayanağı olsun veya olmasın deprem ile ilgili kamuoyu açıklaması yapabilir mi?
• Kişiler bu konuda basına beyanat verebilirler mi?
• Depremlerle ilgili kamuoyu açıklamasını düzenleyen veya sınırlayan bir mevzuat var mı?

Sorularını sormuş ve yanıtları paylaşmıştır. Metin içerisinde farklı ülkelerde çalışan sismologlardan gelen cevaplar kırmızı metin ile, Türkçe çevirisi mavi metin ile gösterilmiştir.

Konuyla ilgili bilimsel ayrıntıları, bu yazının ekinde, Prof. Dr. Sismolog Haluk EYİDOĞAN` ın "Deprem önceden bilinebilir mi? Tahmin mi, önceden bilmek mi? Depremi önceden haber verme konusunda etik kurallar ne diyor?" başlıklı yazısında bulacaksınız.

Sismoloji yani deprem bilimi, Jeofizik biliminin bir dalıdır. Depremlerle ile ilgili öngörüleri ve çalışmaları bilimsel yöntem süzgeçlerinden geçmemiş kişilerin yazılı ve görsel medyada verdikleri beyanatlar toplumu korku ve endişeye sevk etmekte, birbiri ile çelişen, inandırıcılığını yitiren açıklamalar olarak toplumun gözünde değerini de yitirmektedir.

Deprem, ulusal bir güvenlik konusu olması ve bu nedenle çok ciddiye alınması gerektiğinden, topluma bilimsel ölçütler çerçevesinde güvenilir bilgi vermek büyük önem arz etmektedir. Bu sebeple, depremlerle ilgili toplumun bilgilendirilmesi, yurtdışı örneklerinde olduğu gibi deprem bilimi ve yan dalları ile ilgilenen bilim insanlarından oluşan yetkili bir kamu kuruluşu tarafından yapılmalıdır.

Derleme için tıklayınız.

TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası
İstanbul Şube 17.Dönem Yönetim Kurulu